روایت شاگرد ژاک دریدا از عشق به آگاهی

فردین توسلیان به خبرنگار مهر گفت: به تازگی ترجمه کتاب «عشق به آگاهی» نوشته روی برند را تمام کرده‌ام که در قالب مجموعه «نقدهای بهنگام» نشر ورا منتشر می‌شود. از این مجموعه که دبیری آن را محمد میلانی بر عهده دارد، پیشتر ترجمه من از کتاب «نیروی شاعرانه؛ شعر پس از کانت» نیز منتشر شده بود.

وی افزود: نویسنده در عنوان کتاب با ریشه philosophia در یونانی به معنای عشق به دانستن و علم بازی کرده است. او با تقطیع این مفهوم به دو واژه philo و Sophia به یک بازی زبانی دست زده که ترجمه‌اش تقریبا سخت است. من آن را به عشق و آگاهی ترجمه کرده‌ام.

توسلیان ادامه داد: این کتاب یک شرح کاربردی و به‌روز شده از فلسفه است از سقراط تا دریدا. مباحث کتاب با سقراط آغاز شده و در ادامه به اسپینوزا، ژان ژاک روسو، فریدریش نیچه، میشل فوکو و در نهایت هم ژاک دریدا پرداخته می‌شود. روی برند نویسنده این کتاب خود استاد فلسفه است که زمانی شاگرد دریدا بود. به همین دلیل نیز فصل مربوط به دریدا شخصی‌تر است چون نویسنده با خود دریدا در ارتباط بوده و به حواشی او نیز پرداخته است.

این مترجم درباره محتوای کتاب نیز اشاره کرد: محتوا در حیطه اسم کتاب است یعنی عشق به آگاهی. نویسنده «مساله» عشق به آگاهی و دانستن را در منظومه فکری و نظام فلسفی فیلسوفانی که نام آنها را بیان کردم، بررسی و تحلیل کرده است. موضوع کتاب عامه پسند، اما محتوا اتفاقا سنگین است و نویسنده خود در مقدمه اشاره کرده که این کتاب یک عمر مطالعات من است.

توسلیان همچنین به توانایی مباحث کتاب در جذب مخاطب عام اشاره کرد و گفت: موضوع نویسنده بررسی دو تم عشق و آگاهی در آرا و افکار آن فیلسوفان است و این موضوع می‌تواند عامه پسند باشند. به عبارتی او با ایجاد یک بازی ژانری در اسم خواسته تا مخاطب عامه را جذب و در نتیجه آنها را با تاریخ فلسفه و آرای فیلسوفان آشنا کند. به عنوان مثال او در بحث درباره سقراط روی متن «ضیافت» دست می‌گذارد که دیالوگی درباره عشق است و اتفاقا در جایی هم عشقی را که موضوع بحث در ضیافت است به کتاب «تاریخ سکسوآلیته» فوکو وصل می‌کند که متاسفانه هنوز هم به صورت کامل به فارسی ترجمه نشده. به طور کل به نظرم نویسنده کار بزرگی در این کتاب انجام داده که امیدوارم مخاطبان فارسی نیز آن را مطالعه کنند.

فردین توسلیان، مترجم، پژوهشگر و منتقد فرهنگی است. عمده ترجمه‌های او بیشتر از ادبیات و فرهنگ آسیای شرقی است. «قطار تندروی توکیو – مونتانا» نوشته ریچارد براتیگان، نمایشنامه‌های «دوستان»، «قتل غیرعمد» و «جوراب شلواری سبز» و رمان «کشتی ساکورا» جملگی از کوبو آبه، «قصه‌های مهتاب و باران» نوشته اوئدا آکیناری، «آفتاب و فولاد: دیدگاه‌هایی شخصی درباره هنر، عمل و مرگ معنوی» نوشته یوکیو میشیما و «نیروی شاعرانه: شعر پس از کانت» نوشته کوین مک لاکلین، از دیگر ترجمه‌های منتشر شده اوست.